DLACZEGO WARTO WIEDZIEĆ CZEGO NIE WIESZ!

Nie od dziś wiadomo, że nauka jest rodzajem drabiny, na którą pniemy się, ilekroć podejmujemy nowe wyzwanie.

Znane powiedzenie mówi, że aby być mistrzem w jakiejkolwiek dziedzinie, należy trenować. A recepta jest tylko jedna: systematyczna praca, ćwiczenie, perfekcyjne zaplanowanie każdego szczegółu oraz akceptacja ewentualnej porażki. Tylko działając w ten sposób, można odnieść trwały i satysfakcjonujący sukces.

Dodałabym jeszcze jedną istotną kwestię: świadomość.

Dlatego chcę was zapoznać z modelem N. Burcha.

Są to cztery fazy kompetencji – model psychologiczny określany także jako proces zdobywania świadomej kompetencji, oparty na analizie stanów psychicznych zaangażowanych w proces przejścia od niekompetencji do kompetencji umiejętności w danej dziedzinie.

Nieświadoma niekompetencja (nie wiem, że nie wiem) – w tej fazie nie rozumiesz lub nie wiesz, jak coś zrobić, ponadto nie potrafisz rozpoznać swoich braków. Niektóre osoby mogą nawet na tym etapie podważać przydatność umiejętności. W tej fazie to ty musi uznać, że jesteś niekompetentny/a w danej dziedzinie i sam/a uznać wartość nabycia nowych umiejętności – to warunek konieczny przed przejściem do następnego etapu. Czas, przez jaki pozostaniesz na tym etapie, zależy wyłącznie od wewnętrznych bodźców motywacyjnych do nauki.

Świadoma niekompetencja (wiem, że nie wiem) – na tym etapie nie umiesz i nie potrafi czegoś zrobić, jednak jesteś już świadom/a owego braku oraz zdajesz sobie sprawę z wartości poznania nowej zdolności i przyswojenia nowej wiedzy. Warto pamiętać, że popełnianie błędów na tym etapie jest integralnym składnikiem procesu nauczania.

Świadoma kompetencja (wiem, że wiem) – w tym momencie rozumiesz pewne procesy oraz potrafisz korzystać z nabytych umiejętności, jednak wykorzystanie umiejętności i wiedzy wymaga koncentracji. Gdy proces jest związany z dużym skupieniem w wykorzystaniu nowej umiejętności, w pewnych przypadkach może rozłożyć się na kilka etapów.

Nieświadoma kompetencja (nie wiem, że wiem) – na tym etapie masz już za sobą na tyle długą praktykę w wykorzystywaniu danej umiejętności, że wręcz staje się ona albo częścią twojej osobowości, albo odruchem, powodując, że łatwo możesz z niej korzystać, w efekcie daną umiejętność wykorzystujesz jednocześnie z innymi. Na tym etapie możesz sam/a uczyć innych, korzystając z własnych doświadczeń.

Jeśli chcesz osiągnąć zaplanowany cel, nie możesz pominąć żadnego z powyższych etapów.

Głównym powodem jest fakt, że zyskujesz świadomość tego, że teraz nie wiesz, ale jesteś w stanie się nauczyć, bo wiedzę nabywamy całe życie.

Pamiętaj też, że każdy, kto czegoś dokonał, przeszedł tę drogę, zanim więc przystąpisz do działania, określ, czego nie wiesz, w jakiej dziedzinie masz luki, gdzie należy pogłębić wiedzę – i zrób to, ponieważ najważniejsze są rozwój, poznanie siebie, poznanie swoich mocnych i słabych stron oraz bezustanne podnoszenie swoich kwalifikacji. Znajomość tego prawa zapewni ci nie tylko sukces, lecz także zmniejszy możliwość pojawienia się ewentualnego zniechęcenia do dalszego działania w momencie porażki. Będziesz wówczas świadom/a tego, że niepowodzenie wynikało głównie z braku wiedzy i treningu

nabytych umiejętności, co zawsze możesz nadrobić przed podjęciem kolejnej próby.

Wioletta Klinicka