Jak emocje wpływają na podejmowanie decyzji?
A od czego zależy jakość podejmowanych decyzji?
Często nie ma zupełnie znaczenia, czy decyzję podejmujesz w ciągu jednej minuty, czy proces decyzyjny trwa dłużej. To, co ma wpływ na trafność Twojej decyzji, to fakt, czy umiesz rozpoznawać własne emocje.
Fachowo mówimy o inteligencji emocjonalnej.
Umiejętność rozpoznawania i nazwania własnych emocji (osobistych, wewnętrznych), jak i emocji drugiego człowieka (tych dochodzących z zewnątrz). Dlaczego ta umiejętność jest niezwykle ważna? Ponieważ stanowi integralną część Twojej osobowości.
W Twojej głowie znajduje się cały wachlarz emocji, które już odczuwałeś w określonej, powtarzającej się sytuacji, dlatego dopóki nie masz pojęcia, czym jest inteligencja emocjonalna, dopóty na dany bodziec wciąż będziesz reagował tak samo.
Przykład.
Małżeństwo planuje wyjazd na urlop; ustala właśnie, czy pojechać w sezonie, czy może dopiero w październiku. W tym czasie dzwoni kolega męża i zaprasza go na mecz. Mężczyzna przyjmuje zaproszenie, a kobieta popada w złość. Jej ostatnie słowa brzmią: „To jedź na ten cholerny urlop z Józkiem!”. Trzask drzwiami i przyjemny temat zostaje zakończony.
To właśnie przykład braku umiejętności kontrolowania własnych emocji. Czy nie można było uniknąć takiego zakończenia? Podjęcie decyzji zostało uzależnione od nagle wywołanej emocji.
Posiadając świadomość emocjonalną, wiesz nie tylko, jakie emocje odczuwasz w danej chwili, ale również, co jest ich przyczyną, czyli potrafisz określić bodziec wywołujący na przykład Twój strach. Mało tego – zdajesz sobie sprawę, jakie jest powiązanie pomiędzy tym, co myślisz, robisz i mówisz. Wiesz doskonale, jaki wpływ mają Twoje uczucia na Twoje zachowanie – i dzięki tej kompetencji zyskujesz świadomość swoich wartości, celów.
Zanim podejmiesz decyzję, zacznij siebie obserwować. Bywa, że zamierzasz wykonać jakiś ruch, ale Twoje napięcie emocjonalne sięga zenitu jak w przypadku opisanej wyżej małżonki, której gniew przysłonił sedno rozpatrywanej sprawy i radykalnie zmienił nastawienie do zaplanowanego urlopu.
Przypuśćmy, że kolejnego dnia małżeństwo pogodziło się, bo mąż zdecydował się zostać w domu. Czy jednak nie będzie to miało wpływu na jakość urlopu?Czy urlop nie zacznie być kojarzony z nieudaną próbą wyrwania się męża z domu? Czy kobieta będzie napawać się dumą, że w końcu – poprzez swój krzyk i okazanie złości – postawiła na swoim? A może pozostanie w niej nuta niepewności, że mąż został tylko dla świętego spokoju?
Czy wiesz, że ona także podjęła decyzję, i to w trybie natychmiastowym? Skąd tak nagła deklaracja? Czy nie był to utarty wzorzec zachowań, karta wyciągnięta z jej głowy, gdy tylko pojawiły się określone bodźce: telefon, kolega, mecz?Jakie więc są jej wartości? Jakie ma przekonania? Co jest jej priorytetem? Czy zdążyła postawić sobie jakiekolwiek pytanie? Czy jej decyzja była słuszna i adekwatna do sytuacji? W jaki sposób powinna się zachować? A mężczyzna, który był gotów rzucić wszystko i wybrać się z kolegą na mecz – czy nie dał ponieść się emocjom? Jedno słowo – „mecz” – wywołało w nim z automatu przypływ euforii i radości i spowodowało, że na chwilę przestał liczyć się z uczuciami żony.
Nie ma nic złego w wyjściu z kolegami na mecz; nic by się nie stało, gdyby rozmowa z żoną została przełożona na później, jeżeli oboje byli dojrzali emocjonalnie. Nie jest to zadanie proste, wymaga dużej uważności i chęci zmiany pewnych utrwalonych wzorców zachowań (oczywiście na wstępie trzeba pokreślić, że są to błędne wzorce, nieprowadzące do celu i niepomagające w nabyciu umiejętności podejmowania trafnych decyzji).
Chcąc podejmować trafne decyzje, naucz się rozpoznawać własne emocje.Wystrzegaj się momentów, gdy emocje biorą górę nad Tobą i Twoim zachowaniem. W tym celu naucz się kierować i zarządzać swoimi emocjami, a poznasz zarówno swoje ograniczenia, jak i możliwości.
Jeżeli jesteś zły, wściekły, przed podjęciem decyzji postaraj się obniżyć napięcie emocjonalne. Jeżeli jesteś nadmiernie pobudzony, a wszystko wydaje Ci się bajecznie piękne, rozważ swoją decyzję dopiero po zdjęciu różowych okularów.
Jak możesz tego dokonać? Prosta technika i niesamowicie skuteczna!
Ćwiczenie
1. Wyraź swoją emocję na głos, określ, jak się czujesz.
2. Opisz, dlaczego tak się czujesz, co spowodowało taką, a nie inną emocję; jaki bodziec zadziałał.
3. Spójrz na daną sytuację z innej perspektywy. Wyobraź sobie, że w takiej samej sytuacji znalazła się inna osoba; co wówczas byś jej poradził? Jak powinna zareagować?
4. Zapanuj nad swoim ciałem na przykład poprzez wdech i wydech.
5. Zastosuj wobec siebie wybrany gest, który zmniejszy natężenie emocjonalne (na przykład uniesiony kciuk oznaczający, że jest dobrze).
6. W chwili złości przywołaj z pamięci konkretne zdarzenie, które wprowadzi Cię w dobry nastrój.
7. Gdy przejdziesz ten prosty, ale bardzo skuteczny proces, zastosuj kolejną technikę, zwłaszcza gdy z powodu wściekłości Twój problem wydaje Ci się nie do pokonania, którą poznasz na moim webinarze już 22.04.2016 o 19.30 godz.
Musisz jednak wiedzieć, że nie ma emocji złych lub dobrych; każdą emocję należy uwolnić i pozwolić jej odpłynąć.
W dorosłym życiu często nie pozwalamy sobie na podejmowanie decyzji pod wpływem uczuć. Wszystko staramy się obliczyć, przeanalizować, a po latach okazuje się, że nie tak miało być. Że zabrakło równowagi wewnętrznej. Każdą decyzję, którą podejmujesz, określ pod kątem podstawowych dziedzin Twojego życia: rodziny, kariery, zdrowia, pieniędzy, środowiska życia, rozwoju osobistego, wspólnoty i wiary.
Ćwiczenie
Zadaj sobie krótki pytanie dotyczącej każdej z dziedzin życia i udziel szczerej odpowiedzi:
Jak ta decyzja wpłynie na … (wstaw daną płaszczyznę życia).
Rozważ wszelkie możliwości, wypisz za i przeciw. Co stracisz, a co zyskasz?
Wioletta Klinicka
Wioletta Klinicka
© 2023-2024 Wioletta Klinicka.
Realizacja Najszybsza.pl