JAK ROZWIĄZAĆ PROBLEM CZ.1

Wejrzyj w źródło myśli, które tu i teraz przepływają przez Twój umysł.

Na moim blogu pojawiło się wiele artykułów omawiających pożyteczność ekologii emocji i relacji. Stworzyłam również kurs Emocjonalnie inteligentna kobieta – tak! Wszystko po to, aby pomóc Ci powrócić do równowagi emocjonalnej. Niemniej jednak nie możemy stać w miejscu. Należy iść dalej i nauczyć się skutecznie eliminować problemy.

U podstaw rozwiązywania problemów leży schemat funkcjonowania umysłu. Aby wprowadzić zmiany w życiu, należy przyjrzeć się, w jaki sposób postrzegamy własne doświadczenia, i zastanowić się nad tym, jak można ten proces (postrzegania) zmienić, by przestał być źródłem Twoich problemów.

Aaron T. Beck, uznany psychiatra, zauważył, że problemem wielu ludzi nie jest brak wyrażania emocji pochodzących z przeszłości, lecz to, co „wmawiali” sobie oni w chwili obecnej – w teraźniejszości.

Aby pozbyć się swojego problemu, nie wystarczy działać.

Zazwyczaj w sytuacjach kryzysowych nerwowo poszukujemy rozwiązań. Niestety ludzie szukają ich na zewnątrz siebie: powinienem napisać lepsze CV, iść na dodatkowy kurs, zrobić prawo jazdy, uczyć się języków obcych lub trzymać język za zębami. Prowizorycznie tworzą nową rzeczywistość, nabywając kompetencji twardych, czyli takich, które zapełnią szufladę kolejnymi zaświadczeniami lub certyfikatami. Aby skutecznie pozbyć się problemu, należy szukać rozwiązań pośród kompetencji miękkich, czyli w rozwoju cech psychofizycznych i umiejętności społecznych. Jest to droga znacznie trudniejsza, ale gwarantuje długofalowe progresywne rezultaty.

Sformułowanie przypadku zacznij od zidentyfikowania jak największej liczby swoich wyzwalaczy. Według dr. B. J. Fogga wyzwalacze to naturalny łańcuch wydarzeń, który następuje po sobie i skutecznie pociąga za sobą odpowiednie zachowanie. Dr S. Brier dodaje, że są to bodźce dające początek negatywnym myślom lub niepożądanym zachowaniom.

Zapisanie wyzwalaczy ma na celu pokazanie wspólnych motywów lub powtarzających się schematów. Poprzez to działanie zauważysz, w jaki sposób tłumaczysz sobie tego typu sytuacje, co kolejno doprowadzi do trafnego rozpoznania myśli i założeń oraz wytłumaczenia problematycznych zachowań.

Dr S. Brier w swojej książce podaje prosty przykład:

Wyzwalacz Magdy

1.      Brak czasu na prasownie

2.      Pomyłka przy wypełnianiu PIT-u.

3.      Kłótnia dzieci

4.      Upicie się podczas nocnego spotkania z koleżankami

Wspólne motywy

poczucie braku kontroli

Problematyczne zachowania

obsesyjne sprzątanie

Aby sprawdzić siebie, wypisz jak największą liczbę wyzwalaczy, pamiętając o tym, że nie proponuję w tym miejscu formy terapii, a jedynie zyskanie świadomości na temat radzenia sobie z problemami.

Kolejną umiejętnością, którą należy nabyć w wymienionym wyżej celu, jest bezbłędne rozpoznanie automatycznych myśli (dr n. med. Agnieszka Popiel).

Nie jest to zadanie proste, ponieważ myśli najczęściej zauważamy dopiero w momencie kryzysu (o ile w ogóle je dostrzegamy). Dlatego w dążeniu do ich precyzyjnego odtworzenia należy powrócić pamięcią do ostatniego zdarzenia (wyzwalacza).

Pozyskaj dowody na istnienie myśli kluczowych.

O czym myślałeś w chwili zmieniającego się nastroju lub zachowania?

PRZYKŁAD:

Wyzwalacz: Pracodawca oznajmia, że nie przeszedłeś okresu próbnego.

Znaczenie: Jestem do niczego.

Dokończ następujące zdanie: Kiedy wydarzyło się X, moje emocje powiedziały mi, że…

Zadanie pomocnicze

Wyzwalacz – co było najgorsze w… (wyzwalaczu):

Np. powrót z pracy (z której zostałeś zwolniony) do domu.

Najgorsze możliwe znaczenie:

Mogłem zboczyć z drogi i iść się upić.

Gdybym mógł nazwać uczucia słowami, brzmiałyby…

Poczucie winy: mogłem się bardziej przykładać do powierzonych mi obowiązków.

lub:

Złość: przecież tak się starałem!

Jaki obraz ujrzałem, gdy pojawiło się dane uczucie?

Bliskie osoby siedzące przy stole i szydzące ze mnie.

lub:

Rozbijam szyby w autach, które mijam w drodze do domu.

Jeśli zechcesz sprawdzić, jakie myśli przepływają przez Twój umysł w momencie napięcia emocjonalnego, pamiętaj, aby wszystkie zapisywać i przystąpić do ich oceny. Na ile – w skali od 1 do 10 – wpływają one destrukcyjnie, pogarszając Twoje samopoczucie?

Podczas regularnego praktykowania tego sposobu zauważysz, że Twoje myśli krążą wokół wspólnego motywu, a może nawet zaczniesz rozpoznawać myśli automatyczne (myśli automatyczne to indywidualny, demobilizujący schemat myślowy, który przypisujesz sobie pod wpływem doświadczeń, a który po weryfikacji staje się podłożem dla „wdrukowanych” przekonań).

Każdy postrzega świat według zakorzenionych schematów myślowych. Na szczęście myślenie jest zmienną, którą możesz wykorzystać w celu poprawy jakości swojego życia.

Wioletta Klinicka