JAK BUDOWAĆ KONTAKTY MIĘDZYLUDZKIE

Dzisiejszy artykuł odpowie na ważne i bardzo często zadawane pytanie:

jak zrozumieć siebie, a w dalszej kolejności drugiego człowieka?

Do kompetencji społecznych należą:

– empatia – czyli umiejętność rozpoznawania i rozumienia emocji innych osób. Empatia to zdolność patrzenia na wydarzenie i świat z perspektywy drugiego człowieka i umiejętność uświadamiania sobie, co odczuwa ktoś inny w danej chwili;

– współpraca i współdziałanie – to umiejętność kolektywnego udziału w wykonywaniu zadań. Przebiega ona prawidłowo, gdy utrzymana jest emocjonalna tożsamość grupy poprzez akceptację zasad w niej panujących i zdeklarowanie się do przynależności;

– perswazja – to umiejętność wywołania takich emocji w drugiej osobie, aby ona się zdeklarowała, jednak bez próby manipulacji i narzucania zdania. Należy doprowadzić do porozumienia opartego na kompromisie;

– przywództwo – to umiejętność przewodzenia w grupie połączona z umiejętnością motywowania i budowania zaangażowania podczas realizacji zadania. Dobry przywódca potrafi wywołać w grupie pozytywne emocje i stworzyć atmosferę zaufania.

Kompetencje prakseologiczne

– motywacja – to umiejętny, pozytywny, bez zastraszania wpływ na siebie i innych w celu mobilizacji do pracy;

– adaptacja – czyli umiejętność przyjmowania zmian, które są nieodzownym elementem życia. Chodzi o to, aby umieć zachować wewnętrzny spokój, o bycie sobą i stałość wyznawanych wartości, gdy nadchodzą zmiany;

– sumienność – to umiejętność wykonywania powierzonych zadań w sposób staranny przy jednoczesnym czerpaniu satysfakcji z wypełniania swoich obowiązków. To satysfakcja jest nagrodą napędzającą działanie;

Krótki opis kompetencji pozwoli Ci wykonać kolejne ćwiczenie. Pamiętaj, że wszystkie ćwiczenia musisz wykonać starannie i w jak najbardziej obiektywny sposób.

Oceń w skali od 1 do 5, których kompetencji Ci brakuje albo które są najmniej rozwinięte, nad którymi chcesz popracować. Ocena 1 oznacza najsłabszy rozwój. Np. kompetencje psychologiczne: samoświadomość 4, samoocena 2, samokontrola 3. Dodaj wyniki (= 9).

Wszystko zapisuj, aby Twój umysł miał jasny obraz. Teraz już wiesz, jaka kompetencja uzyskała najniższą notę, a tym samym dowiedziałeś się, na jakim obszarze musisz się skoncentrować. Swoją pracę zaczniesz właśnie od niego. Nie pracuj nad wszystkimi obszarami jednocześnie. Musisz to robić systematycznie, ustalając kolejność. Gdy dokonasz zmiany na jednym polu kompetencji, przechodzisz do kolejnego.

Znajomość swoich mocnych i słabych stron jest pierwszym krokiem do pogłębienia IE.

Jeśli najsłabszą notę otrzymała kompetencja psychologiczna, to zapewne masz problem z negatywnymi myślami o sobie wywołanymi brakiem wiedzy o swoich mocnych stronach. Jeśli najniższą notę mają kompetencje społeczne, to trudnością jest dla Ciebie nawiązywanie relacji międzyludzkich i ich podtrzymanie. Trudno Ci jest być liderem grupy. Jeśli natomiast najniższą notę uzyskała trzecia kompetencja, to oznacza, że powinieneś nauczyć się automotywacji i rzetelności w wykonywaniu obowiązków, jak również czerpania z nich przyjemności.

Jak pracować nad poszczególnymi kompetencjami?

Przede wszystkim pamiętaj, że stosujesz metodę hierarchiczną, czyli pracujesz nad umiejętnością, której najbardziej Ci brakuje. Dopiero później przechodzisz do kolejnej. Po drugie, działaj metodą małych kroków. Zmiany przyjdą, ale nie pod wpływem nacisku, lecz chęci i zobligowania się. Aby napędzać swoją motywację, dostrzegaj swoje sukcesy, szczególnie te najmniejsze.

Jeśli masz problem z kompetencją społeczną, zacznij już teraz planować spotkania ze znajomymi, współpracownikami, rozmowy indywidualne. Jeśli kogoś nie lubisz, to tym bardziej staraj się doprowadzić do konfrontacji. Nie oceniaj ludzi ze swojego punktu widzenia, a z pozycji empatii. Słuchaj uważnie, co inni do Ciebie mówią. Postaraj się wczuć w ich sytuację, zrozumieć bez wydawania opinii. Może przeżyłeś podobną sytuację, może Tobie też towarzyszyły podobne emocje. Staraj się w każdym człowieku zobaczyć coś wartościowego. Mów to swojemu rozmówcy. Nie wysilaj się na kłamstwa, niech Twoje pochwały będą szczere. Kiedy już nawiążesz prawidłową relację z rozmówcą, przejdź do realizacji celu: nawiązania współpracy, omówienia strategii marketingowej, wynegocjowania kompromisu z partnerem. Wysłuchaj w pierwszej kolejności zdania rozmówcy, a dopiero potem przedstaw swoje. Jeśli się nie zgadzacie, zapytaj, dlaczego stanowisko rozmówcy diametralnie się różni. Wysłuchaj jego zdania. Przeanalizuj odpowiedź. Zastanów się, czy potrafisz racjonalnie odeprzeć argumenty. Zastanów się, czy rozmówca nie ma racji. Nie ucinaj rozmowy, nie przekreślaj negocjacji. Jeśli nie jesteś w stanie zaakceptować stanowiska rozmówcy, zaproponuj, aby powstrzymać się z odpowiedzią. Daj sobie czas na ochłonięcie, na przemyślenia. Musisz nabrać dystansu.

Jeśli tak postąpisz, będziesz na najlepszej drodze do podwyższenia kompetencji społecznych. Nie oznacza to, że musisz się zgadzać z rozmówcą. Ważna jest Twoja reakcja. Dojrzała i przemyślana.

Nie ma odpowiedzi „nie, bo nie”, „bo tak chcę i już”, „tak ma być albo wcale” – one świadczą o niedojrzałości emocjonalnej. Przeciwieństwem tego jest umiejętność słuchania, prowadzenie otwartego dialogu, zachowanie spokoju i otwartości umysłu.

Jeśli masz niską ocenę kompetencji psychologicznych, to oznacza, że czas popracować nad sobą i poznać siebie: swoje mocne i słabe strony. To jak funkcjonujesz, jak siebie wyrażasz, czy jesteś sobą i czy jesteś otwarty na wewnętrzne zmiany. To nieprawda, że ludzie znają siebie. Z badań wynika, że bardzo duża część społeczeństwa żyje w świecie nierzeczywistym, stworzonym wyłącznie na pokaz. Chcemy pokazać się z jak najlepszej strony lub w sposób, który uznajemy za interesujący, budzący respekt itp. Trudno jest się do tego przyznać, ale tylko po zdjęciu maski możesz zacząć podnosić swoje kwalifikacje z IE. W tym celu wykonujesz wszystkie ćwiczenia, które otrzymałeś do tej pory.

Jeśli niska jest w Twoim przypadku ocena kompetencji prakseologicznych, to czas popracować nad motywacją i systematycznością. Zacznij od siebie, a kolejno przejdziesz do nabywania umiejętności bycia liderem. Jeśli wykonujesz zadane ćwiczenia, możesz uznać, że pracę już rozpocząłeś, szczególnie gdy działasz według planu dnia, który dla siebie skomponowałeś.

Jak odbierają Cię inni?

Często słyszę, że jest nam to obojętne. Tymczasem badania (M.G. Mead) wykazały, że na poziomie podświadomym i świadomym widzimy siebie w takim świetle, w jakim postrzegają nas inni. Przejmujemy ich postawy i działania wobec siebie. Jednocześnie wywołujemy w nich myśli i przekonania, jakie nosimy w sobie.

Posiadamy JA subiektywne i JA odzwierciedlone, które jest zbiorem naszych przeczuć, wiedzy i przypuszczeń na temat tego, jak jesteśmy odbierani przez otoczenie (myślę, że on mnie nie lubi; wiem, że on mnie kocha, bo…; uważam, że ona mnie nie znosi; sądzę, że jest mi życzliwy, bo…).

Ale w ten sposób wpadamy w pułapkę. Pamiętaj, że to są tylko przypuszczenia. Ty koncentruj swoją uwagę na faktach i pamiętaj, że one są ważniejsze od domysłów. Swoje założenia staraj się logicznie przefiltrować w celu kontroli JA odzwierciedlonego, czyli wiedzy na swój temat, która powstała na podstawie opinii innych.

Tak, nie jest to łatwe, ponieważ z jednej strony musisz przyjąć opinię osób postronnych, a z drugiej strony ją filtrować. Jednak wraz z pogłębianiem samoświadomości będzie Ci to przychodziło z coraz większą łatwością.

Wioletta Klinicka