Wioletta i Anna rozmawiają o trzech rodzajach „Ja”
Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak różne aspekty naszego „ja” wpływają na nasze życie? W tym artykule zapraszamy Was na pasjonującą rozmowę między Wiolettą, doświadczonym coachem, a Anną, psychologiem z wieloletnią praktyką.
Podczas spotkania w przytulnej kawiarni, obie ekspertki dyskutują o trzech kluczowych rodzajach „ja”: idealnym, realnym i powinnościowym. Jakie znaczenie mają te aspekty dla naszego samopoczucia, motywacji i relacji z innymi? Jak różne podejścia coachingu i psychologii mogą pomóc nam w harmonijnym rozwoju?
Zanim przeczytasz naszą dynamiczną, pełną humoru i refleksji wymianę zdań, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak te trzy „ja” kształtują nasze życie i jak znaleźć między nimi równowagę wykonaj quiz.
Zastanawiasz się, jak różne aspekty Twojego "JA" wpływają na Twoje życie? Często czujemy się rozdarte między tym, kim jesteśmy, tym, kim "powinnyśmy" być, a tym, kim chciałybyśmy się stać. Może to prowadzić do utraty tożsamości, gdzie czujemy, że nie jesteśmy w stanie odnaleźć prawdziwego siebie. Może też generować emocjonalne zawirowanie, które wpływa na nasze decyzje, relacje, a także poczucie spełnienia.
Ten quiz pomoże Ci zrozumieć, jak poszczególne aspekty Twojej tożsamości – Twoje JA realne, JA powinnościowe i JA idealne – oddziałują na siebie nawzajem i jak spójne są te wizerunki. Poczujesz, gdzie możesz odczuwać wewnętrzny konflikt, a gdzie Twoje różne „JA” współpracują w harmonii, umożliwiając Ci podejmowanie bardziej świadomych decyzji.
Warto, abyś wykonała ten quiz, gdy:
Wykonaj ten quiz, aby zyskać wgląd w swoją wewnętrzną dynamikę, odkryć, gdzie pojawiają się rozbieżności w Twoich trzech "JA", oraz jakie kroki możesz podjąć, by poczuć się bardziej spójna z sobą. Zrozumienie tych aspektów pomoże Ci przejść przez proces odszukiwania siebie i wprowadzenia równowagi, która pozwoli Ci poczuć się w pełni sobą.
Wnioski z quizu o trzech rodzajach JA
🔶Wysoka spójność: Jeśli Twoje JA realne (to, kim jesteś w rzeczywistości) jest bliskie Twojemu JA powinnościowemu (tym, co czujesz, że powinnaś robić) i idealnemu (tym, kim chcesz być), oznacza to, że żyjesz w zgodzie ze sobą. Twoje działania, oczekiwania wobec siebie oraz marzenia są zharmonizowane. Gratulacje, jesteś w punkcie, w którym dobrze rozumiesz swoje wartości i cele.
🔸Niska spójność: Jeśli dostrzegasz dużą rozbieżność między tym, kim jesteś, tym, co czujesz, że powinnaś być, a tym, kim chcesz być, może to prowadzić do wewnętrznego konfliktu i napięcia. W takim przypadku warto poświęcić czas na refleksję nad tym, co tak naprawdę jest dla Ciebie ważne, i rozważyć, które z oczekiwań (Twoich lub innych ludzi) są naprawdę zgodne z Twoimi wartościami.
Dowiedz się, ➡️jak wartości pomagają odnaleźć sens życia – wykonaj quiz i odbierz listę w prezencie!
🔶Wysoka rozbieżność: Jeśli czujesz, że Twoje rzeczywiste JA jest często w sprzeczności z tym, co „powinnaś” robić (np. oczekiwania społeczne, presja rodziny, pracy), może to prowadzić do poczucia wypalenia, frustracji, a nawet depresji. W takim przypadku warto pracować nad granicami, zrozumieć, które z oczekiwań są autentyczne, a które wynikają z presji zewnętrznych.
🔸Zharmonizowanie oczekiwań: Jeśli udało Ci się osiągnąć równowagę między tym, co powinno być, a tym, kim jesteś, prawdopodobnie czujesz większą satysfakcję z życia. Twoje codzienne działania są bardziej zgodne z tym, co naprawdę czujesz i co Cię napędza.
🔶Duża różnica: Jeśli odczuwasz dużą różnicę między tym, kim jesteś teraz a tym, kim chciałabyś być w przyszłości, może to prowadzić do poczucia niedosytu, braku satysfakcji lub frustracji. Praca nad określeniem, co tak naprawdę blokuje Cię przed osiągnięciem swoich celów, może być kluczowa. Zastanów się, co może stać na przeszkodzie w realizacji Twojego idealnego JA – czy to oczekiwania innych, czy może brak odwagi, by podjąć trudne decyzje.
🔸Zbliżenie się do idealnego JA: Jeśli Twoje JA realne jest bliskie Twojemu idealnemu JA, oznacza to, że dążysz do swoich celów, realizujesz swoje marzenia i odczuwasz radość z postępów. Dobrze jest wtedy świętować te małe sukcesy, które przybliżają Cię do wymarzonego obrazu siebie.
🔶Bardzo duży rozdźwięk: Jeśli zauważasz, że Twoje obecne życie jest zupełnie różne od tego, czym chciałabyś być, warto zastanowić się, co Cię ogranicza. Możesz czuć się rozczarowana lub sfrustrowana brakiem postępów w osiąganiu swoich marzeń. Rozpoznanie tych obszarów i ich analiza pomoże Ci lepiej zrozumieć, jakie kroki musisz podjąć, by zbliżyć się do swojego idealnego JA.
🔸Mała różnica: Jeśli widzisz, że mimo iż nie jesteś jeszcze w pełni tym, kim chcesz być, Twoje działania i decyzje prowadzą Cię w dobrym kierunku, to oznacza, że jesteś na dobrej drodze. Zauważenie tych postępów jest kluczowe, ponieważ pozwala Ci pielęgnować poczucie sukcesu i zadowolenia z własnych działań.
🔶Spójność i zrozumienie siebie: Jeśli Twoje JA realne, powinnościowe i idealne są ze sobą zintegrowane, Twoje życie jest bardziej harmonijne i pełne. Jesteś świadoma swoich wartości i wiesz,➡️ jak osiągnąć swoje cele. Poczucie spełnienia jest większe, ponieważ nie ma wewnętrznych sprzeczności.
🔸Różnice i ich wpływ: Jeśli widzisz duże rozbieżności między różnymi aspektami swojego JA, może to prowadzić do napięcia, stresu i niepokoju. Zrozumienie tych rozbieżności to pierwszy krok do ich zniwelowania. Rozważ, które aspekty Twojego JA wymagają większej uwagi i jakie zmiany musisz wprowadzić, aby poczuć większą spójność wewnętrzną.
Podsumowanie: Po przeanalizowaniu wyników quizu, możesz zacząć dostrzegać, które z Twoich "JA" dominują i jakie mają wpływ na Twoje życie emocjonalne. Jeśli odkryjesz, że istnieje duża rozbieżność między tym, kim jesteś, kim „powinnaś” być, a kim chcesz być, może to być sygnał do pracy nad większą spójnością wewnętrzną. Zrozumienie tych mechanizmów pomoże Ci podejmować decyzje, które są bardziej zgodne z Twoimi prawdziwymi wartościami i pragnieniami
Scena: Przytulna kawiarnia, stolik w rogu, zapach świeżo mielonej kawy unosi się w powietrzu. Wioletta i Anna siedzą naprzeciw siebie, popijając swoje ulubione napoje.
Wioletta: Anno, zastanawiałaś się kiedyś, jak nasze „ja" wpływa na nasze życie? Wiesz, mam na myśli „ja idealne", „ja realne" i „ja powinnościowe".
Anna: Oczywiście, Wioletto! W psychologii to kluczowy temat. Ale jestem ciekawa, jak coaching na to patrzy.
Ja idealne. Aspiracje i motywacja w coachingu i psychologii
Wioletta: W coaching'u, „ja idealne" to taki nasz wewnętrzny kompas. Pomaga nam wyznaczać cele i dążyć do samorozwoju. To, co motywuje ludzi do działania!
Anna: To prawda, ale w psychologii „ja idealne" może być źródłem frustracji. Kiedy nasze oczekiwania są zbyt wysokie, możemy czuć się niespełnieni i niezadowoleni. Przykład? Nasza koleżanka Marta, która chciała być astronautką, a teraz pracuje w biurze. Codziennie z tego powodu narzeka!
Wioletta: (śmieje się) No tak, ale Marta mogłaby przekształcić te frustracje w motywację! Może nie została astronautką, ale może zacząć prowadzić bloga o kosmosie i inspirować innych! W końcu, coaching polega na przekształcaniu negatywnych emocji w działania.
Ja realne. Samoocena i realistyczne postrzeganie siebie
Anna: Zgadzam się, ale wracając do „ja realnego". To, jak widzimy siebie w rzeczywistości, jest podstawą naszej samooceny. Jeśli mamy zdrową perspektywę, czujemy się dobrze we własnej skórze. Ale co, jeśli nasze „ja realne" nie pokrywa się z rzeczywistością?
Wioletta: Wtedy wkracza coach! Pomagamy ludziom zidentyfikować ich prawdziwe talenty i umiejętności, aby mogli realistycznie ocenić swoje możliwości. Pamiętasz Tomasza? Był przekonany, że jest beznadziejnym mówcą, a teraz prowadzi seminaria! Albo Artura, który pogubił się w życiu, ale na szczęście odnalazł drogę do siebie? Warto przeczytać tę historię.
Anna: (uśmiecha się) Tak, ale to nie jest takie proste. W psychologii zajmujemy się także tym, co kryje się pod powierzchnią. Może Tomasz miał traumę z dzieciństwa, która wpływała na jego poczucie wartości. Nie zawsze wystarczy zmienić podejście, czasem trzeba przepracować głębsze problemy.
Ja powinnościowe. Presja społeczna a indywidualne aspiracje
Wioletta: Dlatego właśnie potrzebujemy obu podejść. A co z „ja powinnościowym"? To chyba najbardziej kłopotliwe „ja". Ludzie czują presję, żeby spełniać oczekiwania innych i społecznych norm.
Anna: Absolutnie. W psychologii widzimy, jak „ja powinnościowe" może prowadzić do stresu i wypalenia. Zbyt często staramy się sprostać cudzym oczekiwaniom, zapominając o własnych potrzebach. Pamiętasz Alicję? Zawsze starała się być perfekcyjną matką i żoną, aż w końcu wylądowała na terapii.
Wioletta: To prawda, ale znowu, coaching może pomóc ludziom zrozumieć, że mają prawo do własnych aspiracji. Alicja może nauczyć się delegować obowiązki i znaleźć czas na swoje pasje. Kluczowe jest znalezienie równowagi.
Anna: (podnosi filiżankę) Zgadzam się. Każdy z tych trzech rodzajów „ja" jest ważny i ma swoje miejsce w naszym życiu. Ważne, aby znaleźć harmonię i nie pozwolić, by jedno „ja" dominowało nad innymi.
Wioletta: Dokładnie. Nasze podejścia mogą się różnić, ale cel mamy wspólny – pomóc ludziom we wzroście samooceny , a do tego służą ćwiczenia zawarte w artykule: ➡️Czy pewność siebie to kłamstwo, tak jeśli..., i żyć pełnią życia. Na zdrowie!
Anna: Na zdrowie! (obie stukają się filiżankami i śmieją się)
Kobiety uśmiechają się, a kawiarnia rozbrzmiewa cichym śmiechem i rozmowami innych gości.
Refleksje Wioletty po inspirującej rozmowie
Wieczorem wróciłam do domu po długim dniu, pełnym inspirujących rozmów i spotkań. Rozmowa z Anną była dla mnie szczególnie ważna, ponieważ zmusiła mnie do głębszej refleksji nad moją pracą jako coacha. Stojąc przed lustrem i zmywając makijaż, myślałam o tym, co usłyszałam.
Wioletta (myśląc): Dzisiejsza rozmowa z Anną naprawdę dała mi do myślenia. Te trzy „ja” – idealne, realne i powinnościowe – to nie tylko teoretyczne pojęcia. One naprawdę kształtują nasze życie. Może czasami za bardzo skupiam się na pomaganiu ludziom w osiąganiu ich celów, zapominając, że mają też wewnętrzne konflikty, które muszą przepracować.
Sięgnęłam po pracę Emocjonalne korelaty rozbieżności JA – badania inspirowane teorią E. T. Higginsa autorstwa Wacława Bąka, aby zgłębić historię badań nad JA.
Historia badań nad „JA” zaczyna się od Williama Jamesa, który w 1950 roku wprowadził rozróżnienie między „I” (ja podmiotowe) a „me” (ja przedmiotowe). „I” odnosi się do podmiotu, który doświadcza i rozumie swoje własne istnienie, natomiast „me” to obiekt samoświadomości, który człowiek postrzega i definiuje w kontekście społecznym, materialnym oraz duchowym. James zauważył, że JA składa się z trzech podsystemów: JA materialnego, społecznego i duchowego, co stało się podstawą późniejszych koncepcji psychologicznych.
Współczesne badania nad JA rozwijają tę koncepcję, traktując „JA” jako złożoną, dynamiczną strukturę poznawczą, która jest zbiorowiskiem reprezentacji, schematów, przekonań oraz celów dotyczących samego siebie. Jednym z kluczowych nurtów jest teoria poznawcza, która przeciwstawia się ujęciu JA jako statycznego obrazu siebie. Zamiast tego, JA traktowane jest jako zbiór wyobrażeń i doświadczeń, które mają charakter nie tylko poznawczy, ale także afektywny. Na przykład, Markus (1977) i jej współpracownicy rozwinęli ideę reprezentacji JA, które obejmują nie tylko werbalne obrazy, ale także obrazy sensomotoryczne i neuronalne. Takie JA obejmuje nie tylko aktualną autopercepcję, ale także wyobrażenia o pożądanych cechach i normach.
Teorie dotyczące „JA” zostały rozszerzone przez Edwarda Higginsa, który zaproponował teorię rozbieżności JA (self-discrepancy theory). W tej teorii wyróżnia się trzy główne typy JA: JA realne (aktualne), JA idealne (pożądane) i JA powinnościowe (wymagane). Higgins twierdzi, że rozbieżności między tymi typami JA mogą prowadzić do różnych emocji. Rozbieżność między JA realnym a JA idealnym wiąże się z emocjami depresyjnymi, takimi jak smutek, rozczarowanie czy frustracja. Z kolei rozbieżność między JA realnym a JA powinnościowym prowadzi do emocji lękowych, takich jak strach, poczucie winy czy niepokój. Teoria ta została szeroko badana, a wyniki badań potwierdzają wiele jej założeń. Jednak niektóre badania sugerują, że związki między tymi rozbieżnościami a emocjami nie zawsze są jednoznaczne, co prowadzi do potrzeby dalszych badań nad tym zagadnieniem.
Podsumowując, badania nad JA ukazują jego złożoność i dynamiczność, wskazując na istotną rolę różnych reprezentacji siebie w regulacji emocji i motywacji. Teorie Higginsa oraz współczesne badania kontynuują rozwój tego tematu, próbując lepiej zrozumieć, jak rozbieżności w strukturze JA wpływają na doświadczane emocje.
Nie mogłam się oprzeć i brnęłam w temat dalej, dlatego teraz możesz poznać następstwa braku harmonii między Twoimi JA.
Gdy Twoje JA realne, powinnościowe i idealne pozostają w konflikcie, może to prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno na poziomie psychicznym, jak i fizycznym. Brak spójności między tym, kim jesteś, kim myślisz, że powinnaś być, a kim chciałabyś się stać, może wywoływać stres, frustrację i poczucie zagubienia.
Jeśli zauważasz u siebie te objawy, warto przyjrzeć się, na ile wynikają one z wewnętrznych konfliktów związanych z Twoim JA. Praca nad spójnością tożsamości może pomóc odzyskać równowagę psychiczną i fizyczną.
Ja idealne... To nasz wewnętrzny kompas, to, do czego dążymy. Ale Anna ma rację, że może być źródłem frustracji, jeśli nasze aspiracje są nierealistyczne. Jak mogę pomóc moim klientom, by przekształcali te frustracje w motywację, zamiast poddawać się rozczarowaniu?
Ja realne... To, jak widzimy siebie, jest kluczowe dla naszej samooceny. Moja rola jako coacha to pomagać ludziom odkrywać ich prawdziwe talenty i umiejętności. Ale może powinnam też bardziej skupić się na tym, co kryje się pod powierzchnią własnych oczekiwań, jak Anna to robi w swojej pracy.
Ja powinnościowe... To chyba najtrudniejsze. Presja, by spełniać oczekiwania innych, może naprawdę niszczyć. Muszę pamiętać, że każdy ma prawo do własnych marzeń i aspiracji, nawet jeśli oznacza to odrzucenie niektórych społecznych norm.
Patrząc na swoje odbicie, uśmiechnęłam się lekko. Wiedziałam, że ta rozmowa z Anną nie była naszą ostatnią. Jestem przekonana, że obie możemy wiele nauczyć się od siebie nawzajem, łącząc podejścia psychologii i coachingu, aby lepiej wspierać tych, którym pomagamy.
Wioletta (myśląc): Może to jest klucz – zrozumienie, że te trzy „ja” są jak trzy strony jednej monety. Pomaganie ludziom w znalezieniu równowagi między nimi to największe wyzwanie, ale też największa nagroda. Muszę pamiętać o tej rozmowie i wprowadzać te refleksje do mojej pracy.
Zmywając ostatnie resztki makijażu, poczułam się pełna energii i gotowa na kolejne wyzwania. Wiem, że jutro będzie nowy dzień, pełen możliwości, by pomóc innym odnaleźć ich prawdziwe „ja”.
Ale zanim nadejdzie jutro, sprawdź, jakie ćwiczenia mogą pomóc Ci odnaleźć wewnętrzny balans.
Jeśli po wykonaniu quizu zauważyłaś, że Twoje JA realne, powinnościowe i idealne nie współgrają ze sobą, nie martw się – to częste doświadczenie, zwłaszcza w momentach kryzysu tożsamości lub emocjonalnego zagubienia. Dobra wiadomość? Możesz nad tym pracować!
Poniżej znajdziesz ćwiczenia, które pomogą Ci lepiej poznać swoje JA, zrozumieć ich wzajemne oddziaływanie i stopniowo budować większą wewnętrzną spójność. Nie musisz robić wszystkiego naraz – wybierz te, które najbardziej do Ciebie przemawiają i zacznij krok po kroku odbudowywać poczucie własnej tożsamości.
Ćwiczenie: Analiza „JA”
Po uzupełnieniu tabeli, zastanów się, jakie różnice dostrzegasz między tymi trzema „JA”. Jakie z tych oczekiwań są autentyczne, a które mogą wynikać z presji zewnętrznych? Zapisz swoje obserwacje.
Ćwiczenie: Definiowanie granic
Po ukończeniu ćwiczenia, oceń, które zadania są związane z Twoimi osobistymi wartościami, a które wynikają z oczekiwań zewnętrznych. Zastanów się, w jakich obszarach możesz zacząć wprowadzać zmiany, by Twoje życie było bardziej zgodne z Twoimi wartościami, a nie tylko z obowiązkami.
Ćwiczenie: Mapowanie celu
Następnie zaplanuj konkretne działania, które będą małymi krokami do osiągnięcia Twoich celów. Zastanów się, co możesz zrobić już teraz, by poczuć się bardziej zgodna z Twoim idealnym JA.
Ćwiczenie: Wizualizacja zmiany
To ćwiczenie pomoże Ci zrozumieć, co tak naprawdę blokuje Cię przed osiągnięciem swoich celów, oraz uwidoczni Twoje lęki i obawy. Kiedy je rozpoznasz, łatwiej będzie podjąć konkretne kroki, by je przezwyciężyć.
Ćwiczenie: Dziennik emocji
Na podstawie tego dziennika możesz zidentyfikować, kiedy jesteś najbardziej zestresowana, a kiedy czujesz się spełniona i spokojna. To pomoże Ci lepiej zrozumieć, jak te trzy „JA” wpływają na Twoje emocje i co możesz zrobić, by zminimalizować wewnętrzne napięcia.
Każde z ćwiczeń ma na celu zbliżenie do większej spójności wewnętrznej. Regularna refleksja nad tym, jak Twoje JA realne, powinnościowe i idealne oddziałują na siebie, pomoże Ci lepiej zarządzać swoimi emocjami i podejmować decyzje, które będą bardziej zgodne z Twoimi wartościami. Pamiętaj, że proces ten wymaga czasu i cierpliwości, ale z każdym krokiem będziesz coraz bliżej osiągnięcia harmonii w swoim życiu.
Mam nadzieję, że te propozycje Ci się spodobają i pomogą w budowaniu przyszłości
pełnej zaufania, poczucia bezpieczeństwa i wszelkiej obfitości!
Z miłością – Wiola
#StylWioletty
Dodatkowe wsparcie
🔶Bezpłatne e-booki dla➡️ Kobiet w Procesie Zmiany
Nowy miesiąc – nowy e-book! Tworzę je z myślą o Tobie, by pomóc Ci lepiej zrozumieć siebie, przejść przez zmiany i odnaleźć wewnętrzną siłę. Sprawdź, jakie tytuły są już dostępne i sięgnij po te, które najbardziej Cię wołają.
✨ To nie wszystko! Raz w miesiącu na moim blogu odbywają się bezpłatne warsztaty, które pomogą Ci budować pewność siebie i lepiej radzić sobie z emocjami. To Twoja droga do głębszego poznania siebie i świadomego życia.
📥 Pobierz e-booki⬅️ i ➡️dołącz do warsztatów – zadbaj o siebie już dziś! ❤️
Twój nowy początek zaczyna się tutaj!
Czekam na Ciebie, by wspólnie tworzyć lepszą przyszłość!
